GlobalGAP – მოთხოვნები

GlobalGAP არის დამოუკიდებელი, ნებაყოფლობითი სურსათის უვნებლობის სისტემა პირველადი სასოფლო-სამეურნეო წარმოებისთვის. სტანდარტი შეიქმნა 1997 წელს. EUREPGAP  საცალო ქსელის სამუშაო ჯგუფის ინიციატივით, როგორც ორგანიზაცია EUREP (ევრო-საცალო ვაჭრობის წარმოების სამუშაო ჯგუფი). ეს არის სტანდარტი სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტის მისაღებად, სანამ ის დატოვებს მეურნეობას, მოიცავს მთელ სოფლის მეურნეობის წარმოების პროცესს. სისტემის მიზანი იყო საერთო პროცედურებისა დასტანდარტი ს შემუშავება სოფლის მეურნეობის პრაქტიკის GAP (Good Agricultural Practice) და სურსათის უვნებლობის შესახებ. სტანდარტის პრინციპები ფოკუსირებულია რისკების შემცირებაზე, რაც გულისხმობს დაბინძურებული საკვების აღმოჩენას ბაზარზე, აგრეთვე მომხმარებელთა ჯანმრთელობაზე ზრუნვა. მწარმოებლებს ურჩევენ მინიმუმამდე დაიყვანონ სასუქები და მოსავლის დაცვის სისტემები, რათა შეზღუდონ სოფლის მეურნეობის უარყოფითი ზეგავლენა გარემოზე.

GlobalGAP სტანდარტი მოიცავს მთელ წარმოების ჯაჭვს, მცენარეთა თესვას ან დარგვას მიწაში, მოვლას, მოსავლის აღებას, საბოლოო პროდუქტის დამუშავებას (მაგალითად: შენახვა, შეფუთვა, განფასება). ამჟამად ის ერთ – ერთი ყველაზე პოპულარული სისტემაა, რომელსაც ყველაზე ხშირად წარმოადგენენ ახალი ხილისა და ბოსტნეულის მწარმოებლები. GlobalGAP სერთიფიკატის მოპოვება საშუალებას გაძლევთ შეინარჩუნოთ, განავითაროთ და დაამყაროთ თანამშრომლობა საცალო ქსელებთან და უცხოეთიდან მომხმარებლებთან. ხშირად ეს სტანდარტი ხდება ახალ ბაზრებზე გასასვლელი, არის საშუალება კომპანიებს შორის კონტაქტისთვის.

სტანდარტი საერთაშორისო ხასიათისაა, მაგრამ სავალდებულო არაა. მასში შემავალი მოთხოვნები ითვალისწინებს სხვადასხვა წარმოების სისტემას, აგრეთვე სურსათის მწარმოებლის სპეციფიკურ გეოგრაფიულ ადგილს. მისი გამოყენება შესაძლებელია მეურნეობებში, რომლებიც მონაწილეობენ მოსავლის წარმოებაში, მებაღეობასა და მეცხოველეობაში.

პრაქტიკული გაგებით, სერთიფიკატს მოითხოვს კომერციული ქსელების უმეტესობა და სხვა კონტრაგენტები, რომლებსაც სერთიფიკატი სჭირდებათ, რათა დაიწყონ ან გააგრძელოს თანამშრომლობა აღნიშნულ გადამუშავებულ სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის მიმწოდებელ პირებთან. ყველაზე ხშირად, სისტემა ხორციელდება მწარმოებლების ჯგუფებში, მწარმოებელ პროფკავშირებში, საბითუმო მაღაზიებში, მათ მომწოდებლებთან ერთად, ასევე ინდივიდუალურ მეურნეობებში.

GlobalGAP- ის მოთხოვნები ემყარება ევროპულ სამართალს, რომელიც ეხება:

  • სურსათის უვნებლობა და მათზე დაკვირვების ამაღლება,
  • გარემოს დაცვა,
  • თანამშრომელთა უსაფრთხოება და დაცულობა,
  • ცხოველთა დაცულობა. არსებითი შინაარსისა და მოთხოვნების წყალობით, მიუხედავად კლიენტის მოთხოვნებისა, რომელსაც სურს სისტემის დანერგვა, GlobalGAP ყოველთვის მოიცავს ისეთ სფეროებს, რომლებიც ერთმანეთს ავსებენ და სტანდარტის საფუძველს ქმნიან.

 

Gap (Good Agriculture Prasctice – “კარგი სოფლის მეურნეობის პრაქტიკა”). კარგი სასოფლო-სამეურნეო პრაქტიკის ფარგლებში, ფერმერი ვალდებულია იზრუნოს გარემოზე, მცენარეთა დაცვის პროდუქტების, მინერალური სასუქების, საკვების, ვეტერინარული პრეპარატების სწორად გამოყენებაზე და შენახვაზე. ფერმერი ვალდებულია იზრუნოს მინდვრის მდგომარეობის, ნიადაგის, წყლის, ჰაერის მდგომარეობის შესახებ. ამასთან, GAP წარმოადგენს აგრეთვე ნარჩენების სწორად მართვას, ფერმაზე სისუფთავეს და წესრიგს და ფერმაში მომუშავე ადამიანების უსაფრთხოებას.

 

HACCP – საშიშროების ანალიზი და კრიტიკული კონტროლის წერტილი – რისკებისა და კრიტიკული საკონტროლო წერტილების ანალიზი მიზნად ისახავს საკვების წარმოების უსაფრთხოებას, სურსათის წარმოებისა და ვაჭრობის ყველა ეტაპზე საფრთხის ზომისა და საფრთხეების დადგენის გზით. სისტემის წესები ზუსტად იყო განსაზღვრული ევროკავშირის 852/2004 რეგლამენტში.

გარემო  – გარემოს დაცვა წარმოადგენს სამოქმედო გეგმის ელემენტს და ავალდებულებს ფერმერს იმოქმედოს ევროპული და ეროვნული გარემოსდაცვითი სამართლის ყველა დებულების შესაბამისად. ეს პირველ რიგში ეხება:

  • ბუნებრივი რესურსების რაციონალური მართვა მდგრადი განვითარების პრინციპების შესაბამისად,
  • დაბინძურების პრევენცია და თავიდან აცილება,
  • ბუნებრივი ელემენტების აღდგენა სათანადო მდგომარეობაში.
  • შრომის დაცვა – უსაფრთხოებისა და ჯანმრთელობის მოთხოვნების დაცვა მოითხოვს ფერმის მუშაობაში დარგის ფაქტორების გათვალისწინებას:
    • შრომის უსაფრთხოება ტექნიკური თვალსაზრისით
    • სამედიცინო დახმარება
    • დასაქმებულის დაცვა სამუშაო ადგილზე მავნე ფაქტორებისგან,
    • სოციალური, ადგილობრივი, ჰიგიენური და ფიზიოლოგიური ხასიათის საჭიროებები.

ცხოველთა კეთილდღეობა არის GlobalGAP– ის ინტერესის სფერო, რომელიც ეხება არა მხოლოდ მეცხოველეობაზე ორიენტირებულ მეურნეობებს, არამედ მცენარეთა წამყვან პროდუქტებსაც, სადაც ცხოველები ამ პროდუქტის სხვადასხვა ეტაპზე შეიძლება გამოყენებულ იქნენ სამუშაო ძალად. კეთილდღეობა არის ცხოველის შენახვის-დაბინავების სისტემა, რომლის დროსაც ცხოველებს ეძლევა ჯანმრთელობისთვის საუკეთესო პირობები, ქცევითი საჭიროებების დაკმაყოფილება ეკონომიკური რეალიების შენარჩუნების დროს. იგი მოიცავს მოთხოვნებს:

− კვება,

− საცხოვრებელ ფართით უზრუნველყოფა,

– რეპროდუქციული მოთხოვნილებები

− მკურნალობა,

– ჰიგიენა,

− შესაბამისი განათების პირობები,

– დაცვა უამინდობისა და კლიმატური პირობებისგან,

– ჰუმანური მკურნალობა და სტრესული ფაქტორების აღმოფხვრა,

–  პირობების უზრუნველყოფა, რომლებიც ხელს უშლიან ცხოველების დაზიანებას.

 

ზემოაღნიშნული მოთხოვნები ეხება მეცხოველეობის, ტრანსპორტირებისა და სასაკლაოების ეტაპებს.

ინტეგრირებული სტანდარტის ერთ-ერთ  მთავარ საყრდენად ითვლება ფერმაზე უსაფრთხოების უზრუნველყოფა და ხარისხი

დაკვირვებადობა – სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, პროდუქტზე დაკვირვების და მის ისტორიაზე თვალის მიდევნების შესაძლებლობა, საფუძველია იმის დასადასტურებლად, რომ გასაყიდად შემოთავაზებული პროდუქტი დაცული იყო მთელი წარმოებისა და ლოჯისტიკური ციკლის განმავლობაში.

GlobalGAP სტანდარტის ინტეგრალური ნაწილი ასევე წარმოადგენს რისკის შეფასების ელემენტს. სურსათის უვნებლობის შესახებ FAO / ВОЗ- ს მითითებების შესაბამისად, რისკი არის ჯანმრთელობისთვის საშიში ეფექტების ალბათობა, ასევე ამ შედეგების სიმძიმე საკვების მიერ გამოწვეული საფრთხის გამო. GlobalGAP სტანდარტში, რისკის შეფასება მნიშვნელოვანი კომპონენტია და მისი განხორციელება პირობაა, რომ სუბიექტმა მენეჯმენტის მრავალ ასპექტში მოთხოვნები დააკმაყოფილოს.

საკითხები, რომლებიც ზემოთ არის იდენტიფიცირებული და აღწერილი არის სისტემის ელემენტები, რომლებიც ერთმანეთთან არის დაკავშირებული, ავსებს და წარმოადგენს მოთხოვნების წყობას. GlobalGAP სტანდარტი ექვემდებარება მიმდინარე მოდიფიკაციებს, ხშირად იცვლება კანონმდებლობისა და სურსათის უვნებლობის მოთხოვნების გაზრდის გამო. სტანდარტის ცვლილებები დოკუმენტაციის ერთობლიობასთან ერთად ქვეყნდება GlobalGAP ოფიციალურ, საერთაშორისო ვებსაიტზე.

Close menu